خبرنامه انزلی آنلاین
روزنامه الکترونیکی انزلی آنلاینخبرنامه انزلی آنلاین
روزنامه الکترونیکی انزلی آنلاینتحلیلی بر واقعه۱۹ دی۱۳۵۶ قم
خبرگزاری فارس
این نوشتار به دنبال پاسخ گفتن به چرا و چگونگی و پیامدهای واقعه۱۹ دی۱۳۵۶ قم، بر این فرض استوار است که رژیم بدون اطلاع از آگاهی درون گروهی، همبستگی نهفته روحانیون و انسجام تشکیلات حوزه، با جریحهدار ساختن احساسات آنان به طور ناآگاهانه، به فترت پیش آمده در نهضت پایان داد و با اصلاحات فرهنگی و ضددینی خود به طور ناخواسته طیف های مختلف جناح مخالف روحانیون را به هم نزدیک ساخته و آنان را متوجه دشمن واحد خود - یعنی نظام سیاسی حاکم - نمود.
● مقدمه 
روحانیون اصولی پس از پیروزی بر اخباریون در اوایل دوره قاجار، گام های بلندی در راستای انسجام درون گروهی برداشتند و اصلاحاتی در سلسله مراتب روحانی و دروس حوزوی ایجاد کردند و شکلی تکامل یافتهتر از قبل به اوضاع حوزههای علمیه بخشیدند. انسجام درون گروهی روحانیت با داعیه سیاسی آنان نیز مقارن شد. این داعیه در جنبش رژی و نهضت مشروطه جنبه عینیتری یافت. با این همه، مواضع روحانیون سیاسی در قبال پدیده مشروطه هماهنگ نبوده و اختلافات فاحش فکری - سیاسی را نشان داد که در مقطعی خاص و به مدت کوتاهی روحانیون مشروطهخواه از برتری خاصی برخوردار شدند. اما از آنجا که گروههای حامل نهضت از خاستگاه های کاملا متفاوت با مبانی فکری مختلف تشکیل شده بودند، پس از پیروزی، کشمکش جناح های مختلف را به دنبال داشت. در این فراز و نشیب رویدادها و اوضاع آشفته و نابسامان جامعه اکثر روحانیون از مسائل سیاسی کنار رفتند. استقرار رژیم دیکتاتوری رضاشاه پهلوی به فعالیت آشکار اقلیت روحانی پایان داد.
هرچند کنارهگیری روحانیون از سیاست پس از مشروطه، در تکاپوی سیاسی آنها فترتی پدید آورد، اما آنان را متوجه نقاط ضعف ساختار حوزه و ضرورت اصلاحات بنیادی و همچنین توسعه کمی آن ساخت. زیرا اختلافات درون گروهی روحانیون، ضربات مهلکی بر انسجام درونی آن وارد ساخته بود. به نظر میرسد تغییر و تحولات سیاسی بین‌المللی نیز در این اصلاحات بیتاثیر نبوده است. جدایی عراق از پیکره امپراتوری عثمانی و تشکیل دولتدستنشانده، مشکلاتی برای جامعه مذهبی ایران در تماس با مراجع و علمای نجف ایجاد میکرد. از این رو، ضرورت وجود یک کانون قدرتمند مذهبی در داخل ایران احساس میشد. درواقع، تغییر و تحولات جامعه ایران و عراق به علاوه ضعف ساختارهای حوزه در انسجامبخشی به روحانیون، اصلاحات بنیادی و تشکیل حوزه علمیه قم را به دنبال داشت.
رؤسای حوزه علمیه قم در دوره دیکتاتوری رضاشاه، از یک سو به دلیل نوپابودن حوزه از مشارکت در فعالیت های سیاسی اجتناب میکردند و از سوی دیگر، مسائل سیاسی را عامل تفرقه و بروز شکاف در یکپارچگی جامعه مذهبی مشاهده مینمودند. به دلیل حاکم بودن گرایش محتاطانه بر حوزه، که با توجه به شرایط زمانی، منطقی و معقول مینمود، دوره فترتی در تکاپوی سیاسی آن پدید آمد که در دوره ریاست آیتالله عبدالکریم حائری آغاز و در دوره آیتالله سیدحسین بروجردی نیز ادامه یافت. البته در این دوره، حوزه در تغییر ساختار و تشکیلات خود، گام های اساسی برداشت و دایره فعالیت های مذهبی را از قلمرو کشورهای مسلمان به کشورهای مسیحی گسترش داد. در دروس حوزه و سلسله مراتب روحانی و در نحوه جذب طلاب تغییراتی پدید آمد و طبقهای منسجم و مستمر ایجاد شد. در دوره زعامت آیتالله بروجردی، حتی علما و روحانیونی که دارای دیدگاه های سیاسی تندرو بودند، به احترام ایشان از ابراز جدی نظریاتشان خودداری میکردند. به این ترتیب، آیتالله بروجردی موفق شد تا زمان رحلتخود در سال ۱۳۴۰ ش. انسجام طبقه روحانی را حفظ نمایند و پیشرفت های قابل ملاحظه در تغییر ساختار حوزه کسب کنند. در چنین فضای حاکم بر حوزه، آن دسته از نیروهای مذهبی که خواهان شرکت در مسائل سیاسی بودند، مثل فداییان اسلام، از جانب رؤسای رسمی حوزه طرد شدند.
با این همه، عدم اظهار دیدگاههای سیاسی جدید توسط تعدادی از علما و مراجع در دوره آیتالله بروجردی، به معنای فقدان اختلافنظر در اینگونه مباحث نبود. زیرا رحلت آیتالله بروجردی اختلاف دیدگاهها را عیان ساخت. بلافاصله پس از ایشان، مراجع و علما از نظر دیدگاههای سیاسی به دو جناح مخالف و موافق مداخله در امور سیاسی تقسیم شدند. این دو جناح، گرایش ها و طیف های مختلف از مخالفان رژیم را دربرمیگرفت. جناح موافق مداخله در امور سیاسی نیز منسجم نبوده و طیف های مختلف، از مخالفان رژیم در چهارچوب قانون اساسی مشروطه تا مخالفان تندرو و خواهان سرنگونی رژیم را در بر می‌گرفت. طیفهای مختلف این جناح به تناسب رویدادهای سیاسی به هم نزدیک شده یا از هم فاصله میگرفتند. جناح اخیر در واقعه ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ متحد و یکپارچه عمل کرده و دستگیری امام خمینی(س) توسط رژیم را محکوم کردند. این واقعه نقطه عطفی در فعالیت و ضدیت روحانیون مخالف با رژیم شاه شد. در واقعه کاپیتولاسیون تفاوتهای دیدگاهی و اختلافات سیاسی کمکم خود را نشان میداد. بعضی مانند آیتالله گلپایگانی خود را کنار کشیدند و بعضی دیگر مانند آیتالله شریعتمداری نیز از ماهیت قضیه اظهار بیاطلاعی کردند. به این ترتیب در فعالیتسیاسی علما فترتی پیدا شد و تا سال۱۳۵۶ نیز ادامه یافت.
این نوشتار به دنبال پاسخ گفتن به چرا و چگونگی و پیامدهای واقعه۱۹ دی۱۳۵۶ قم، بر این فرض استوار است که رژیم بدون اطلاع از آگاهی درون گروهی، همبستگی نهفته روحانیون و انسجام تشکیلات حوزه، با جریحهدار ساختن احساسات آنان به طور ناآگاهانه، به فترت پیش آمده در نهضت پایان داد و با اصلاحات فرهنگی و ضددینی خود به طور ناخواسته طیف های مختلف جناح مخالف روحانیون را به هم نزدیک ساخته و آنان را متوجه دشمن واحد خود - یعنی نظام سیاسی حاکم - نمود. روحانیون نیز فقط با یاد و خاطره واقعه ۱۹ دی و پیگیری پدیده چهلمها و تمسک به سایر راهکارهای سنتی، از آن واقعه به عنوان نقطه عزیمت دوم انقلاب استفاده کرده و بتدریج موقعیتسیاسی خود را در نهضتبالا برده و در راس رهبری قرار گرفتند.
● تحلیلی بر وضعیت کشور در آستانه واقعه۱۹ دی
حکومت پهلوی، پس از انقراض قاجاریه، وارث جامعهای با ساختارهای سنتی بود. بسیاری از ساختارهای سنتی جوابگوی نیازهای روزافزون جامعه نبود. از این رو، پهلوی ها بر اساس ماموریت ویژه خود، مدرنسازی یا غربیسازی ساختارها را به عنوان اصلی ترین محور فعالیت های خود انتخاب کردند. رضاشاه با ایجاد حکومتی متمرکز و دیکتاتوری سرکوبگر، اصلاحات را به پیش میبرد و هرگونه مخالفت و ممانعت از جانب پاسداران و حافظان سنت ها را به وسیله ارتش نوپا سرکوب مینمود. اسکان عشایر، کشف حجاب و تصرف اوقاف، تاسیس دانشگاه و مدارس، راهآهن و جادهها، ایجاد لباس متحدالشکل، تشکیل ارتش نوین، ایجاد دادگستری و تغییر در نهاد قضاوت، تلاش برای نظارت به حوزه علمیه و غیره در راستای توسعه و نوسازی ساختارهای جامعه و در عین حال نابودی نهادهای مذهبی جامعه که در برابر بیگانگان مقاومت کرده بودند، صورت گرفت. رضاشاه علیرغم توفیق در انجام پارهای اصلاحات در ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، نه تنها هیچ تلاشی در جهت دگرگونی و اصلاح ساختار سیاسی انجام نداد، بلکه آن را از سلطنت مشروطه به دیکتاتوری متکی بر خشونت و ارعاب تبدیل کرد. این عمل در روابط سازمان یافته ساختارهای بنیادین جامعه، عدم توازن و تعادل پدید آورد که موجب شکاف بین ساختسیاسی و ساخت های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شد.
با سقوط رضاشاه و روی کارآمدن محمدرضاشاه، تلاش هایی از سوی طبقات متوسط جدید و سنتی برای ایجاد تعادل بین ساخت ها آغاز شد؛ اما این روند با کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ متوقف و دورهای جدید از دیکتاتوری و خشونت محض شروع گردید. شاه که احساس میکرد رسالت مدرنسازی جامعه در برههای خاص از تاریخ به وی محول شده است، سعی مینمود با توسل به ابزارهای متعدد، قدرت رسالتخود را نشان دهد. چنین احساسی، وی را در برابر بسیاری از منابع و عناصر صاحب نفوذ اجتماعی و گروه های سنتی، بیمحابا ساخته، بدون ملاحظهکاری های سیاسی و بدون آگاهی از میزان قدرت و نفوذ گروه های سنتی و نارضایتی آنان از سیاست های جاری جامعه، بر سنت ها و پاسداران آن حمله مینمود و اصلاحات خود را با حرص و ولع سیریناپذیر دنبال میکرد. هرچند پارهای از اصلاحات اقتصادی وی بعضی از طبقات جامعه را موقتا راضی نموده بود، اما اصلاحات اجتماعی و فرهنگی او با مقاومتشدید طبقات مختلف اجتماعی روبهرو شد. در این بین، تضاد روزافزون در گفتار و کردار دستگاه رهبری رژیم نیز، فضایی آکنده از بیاعتمادی در بین طبقات مختلف جامعه ایجاد کرد و تداوم این وضع سبب ناامیدی کامل تودهها از دستگاه رهبری شد.
پیامد عمده اصلاحات وی گسترش فرهنگ غربی، کمرنگشدن ارزشهای دینی و ملی، وابستگی جامعه به بیگانگان، افزایش دامنه نفوذ دولت در اقصی نقاط کشور و به تبع آن، کاهش روزافزون قدرت نهادهای محلی و سنتی بوده است که اعتراض گروه ها، طیف ها و طبقات مختلف سیاسی و اجتماعی ذینفع را به دنبال داشت. در این میان مخالفان مذهبی رژیم به رهبری علما و مراجع و دانشگاهیان در دهه ۱۳۴۰ ش. از اهمیت و نمود بسیاری برخوردار بودهاند. اولین جرقه حرکت روحانیون با لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی و حق رای زنان زده شد و با پشتوانه مردم به قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، منتهی گشت که با قدرت نیروی نظامی سرکوب شد. این سرکوب، پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، پیروزی بزرگی برای شاه محسوب میشد و ابتکار عمل را به دست رژیم داد. شاه به دنبال این موفقیتبرای ارضای تمایلات قدرتطلبانه خود بسیار تلاش کرد.
رژیم پس از سرکوب قیام در یک تحلیل واقعبینانه به این حقیقت واقف شده بود که نیروهای مذهبی و در راس آن علما از سرسختترین و آشتیناپذیرترین دشمنانش هستند. شاه بخوبی از پایگاه اجتماعی و نفوذ روحانیون و قدرت آنان در بسیج تودهها آگاه شده بود. وی «از کمونیستها و عناصر رادیکال که در میان دانشجویان رخنه کرده بودند یا جبهه ملی و گروه ها و احزاب سیاسی قدیمی وحشتی نداشت. تنها مایه نگرانی او ملاها بودند که آنها را کینهتوزترین دشمنان خود میدانست.» (۱)
شاه نه تنها در جهت کاهش نارضایتی آنان اقدامی نکرد بلکه رفته رفته با بیانات و اقدامات خود بر انعطافناپذیری آنان افزود. به این ترتیب اقدامات ضدمذهبی شاه روند موضعگیری علما را از انتقاد به عملکردهای اشتباه وی، به مخالفت علنی و مبارزه رو در روی طولانی مدت تغییر داد. ابتدا علما به عنوان پاسداران سنت ها و ارزش های مذهبی به بسیاری از عملکردهای رژیم انتقاد میکردند اما آنان در جریان لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی، رفراندوم انقلاب سفید، کشتار واقعه ۱۵ خرداد، کاپیتولاسیون، تبعید امام، کنسرسیوم سرمایهگذاریهای خارجی، جشن های ۲۵۰۰ساله شاهنشاهی، جشن هنر شیراز و تغییر تاریخ هجری به شاهنشاهی، به دشمنان آشتیناپذیر رژیم تبدیل شدند. هرچند در روند مخالفت نوساناتی دیده می‌شود، اما از سال ۱۳۴۲ به بعد پیوسته حالت فزاینده داشته است.
با وجود آنکه شاه دهه ۱۳۵۰ را با جشنهای شاهنشاهی که مظهر و نماد قدرت و مشروعیتسیاسی وی بود، آغاز کرد و نیمه اول دهه را نیز بدون حادثه خاصی پشتسر گذاشت، اما از اواسط سال ۱۳۵۵ شاه تحت فشار افکار عمومی جهان مبنی بر عدم رعایتحقوق بشر در ایران، از شدت اختناق و سرکوب را کاست و فضای سیاسی را باز نمود. البته در ایجاد فضای باز سیاسی علاوه بر تحولات بین‌المللی (مانند پیروزی کارتر در انتخابات ریاست جمهوری امریکا) تحولات اجتماعی، سیاسی جامعه و وضعیت جسمانی خود شاه نیز مؤثر بوده است (۲) .
هرچه شاه در تداوم سیاست جدید خود مبنی بر رعایتحدود فضای باز سیاسی پیشتر میرفت مخالفان سیاسی رژیم اعم از نیروهای مذهبی و ملی یا چپی میدان و فرصتبیشتری برای فعالیت پیدا میکردند. محافل، مساجد، تکایا و هستههای حزبی به کانونهای علنی مخالفان سیاسی رژیم - از جمله روحانیون و روشنفکران - تبدیل شد. در دوران اوجگیری مبارزات مردمی علیه رژیم شاه، چند حادثه به گسترش دامنه مبارزات و تعمیق آن کمک مؤثری کرد. سخنرانی روشنفکران در انجمن های ادبی، نامههای سرگشاده آنان، اعلامیههای علما در مخالفتبا عملکرد شاه و تظاهرات دانشجویان ایرانی در امریکا به هنگام مسافرت شاه به آن کشور و مهمتر از همه رحلت مشکوک آیتالله مصطفی خمینی در اول آبان۱۳۵۶ بود. رحلت ایشان موجی از انزجار از رژیم در نزد پیروان امام ایجاد کرد. زیرا آنان رژیم و در نهایتشاه و ساواک را مسئول اصلی قتل معرفی میکردند. البته چنین تحلیلی مبتنی بر عملکردهای نادرستساواک در قتل مرموز چهرههای مخالف در گذشته بوده است. چنین ذهنیتی نیز با رحلت مشکوک جهان پهلوان تختی - دیماه سال۱۳۴۷ - و دکتر علی شریعتی - خرداد سال۱۳۵۶ - در مردم پیدا شده و رحلتحاج آقا مصطفی به آن تشکیک دامن زد.
نویسنده: اسماعیل حسنزاده
یادداشتها:
×) عضو هیات علمی گروه تاریخ انقلاب پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی.
۱) آنتونی پارسونز، غرور و سقوط، ترجمه منوچهر راستین، تهران: انتشارات هفته، چاپ اول،۱۳۶۳، ص۱۰۳.
۲) غلامرضا نجاتی،تاریخ سیاسی بیست و پنجساله ایران: (از کودتا تا انقلاب)،تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا، چاپ چهارم،۱۳۷۳، جلد ۲. صص ۱۸ -۱۹.
۳) تحریر تاریخ شفاهی انقلاب ایران، به روایت رادیو بیبیسی، به کوشش ع. باقی، قم: نشر تفکر، چاپ اول،۱۳۷۳، صص ۲۶۱ - ۲۶۲.
۴) خاطرات عبدالکریم عابدینی، حماسه۱۹ دی قم۱۳۵۶، به کوشش علی شیرخانی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول،۱۳۷۷، ص ۱۴۱.
۵) غلامرضا نجاتی، همان، ص ۵۸.
۶) امام خمینی(س)، صحیفه نور، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، جلد ۱، ۱۳۷۰، صص۴۲۷-۴۳۸.
۷) تحریر تاریخ شفاهی انقلاب ایران صص۲۶۳ - ۲۶۴.
۸) برای کسب آگاهی بیشتر از محتوای مقاله ر.ک: روزنامه اطلاعات،۱۷/۱۰/۷۷؛ همچنین ع. باقی، بررسی انقلاب ایران، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۰، ضمیمه شماره ۱؛ حماسه۱۹ دی قم۱۳۵۶، ضمائم، ص۲۳۶ -۲۳۳.
۹) نیکخواه از سران حزب توده بوده که پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به اروپا رفتبعد به جمع طرفداران سلطنت پیوست.
۱۰) برای کسب آگاهی بیشتر ر.ک: غلامرضا نجاتی، همان، صص۶۳ - ۶۴؛ ع. باقی، همان، صص۲۲۳-۲۲۸؛ آنتونی پارسونز، همان، ص۹۹.
۱۱) «خاطرات سید حسین موسوی تبریزی»، حماسه۱۹ دی قم۱۳۵۶، ص۱۷۳.
۱۲) همان، «خاطرات سید حسن طاهری خرمآبادی»، کتاب، صص ۱۲۴ - ۱۲۵.
۱۳) همان، «خاطرات محمد شجاعی»، همان کتاب، ص ۸۵.
۱۴) آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، پرونده سید احمد خوانساری، جلد۳،۳/۱۷۵، شماره ۳۶۵۳۸، ص۲۳۷.
۱۵) همان.
۱۶) سخنرانی آیتالله نجفی مرعشی، حماسه۱۹ دی قم۱۳۵۶، صص ۲۴۲ -۲۴۳.
۱۷) حماسه۱۹ دی قم۱۳۵۶، «پرونده سید احمد خوانساری»، جلد۳،۳/۱۷۵، ص ۲۳۸؛ (سند شماره ۴ و ۵).
۱۸) همان.
۱۹) حماسه۱۹ دی قم۱۳۵۶، «خاطرات موسوی تبریزی»، ص ۱۷۴ و ۱۲۸.
۲۰) همان، صص ۱۷۵ و ۱۲۵.
۲۱) موسوی تبریزی در خاطرات خود از پخش خبر پیوستن دانشگاهیان به تظاهرات سخن به میان آورده است اما مشخص نشد که آیا دانشجویان به صورت یک گروه متشکل وارد ماجرا شدهاند و یا به صورت پراکنده و یا اصلا این خبر شایعهای بیش نبوده است. البته سندی دال بر رد این ادعا در دست نیست.
۲۲) حماسه۱۹ دی قم۱۳۵۶، «خاطرات سیدضیاء مرتضویان»، ص۱۵۷.
۲۳) همان، سند شماره۳۹ و ۴۰.
۲۴) همان، سند شماره۹.
۲۵) همان، سند شماره ۲۴؛ همان، «خاطرات سیدحسن طاهری خرمآبادی»، ص ۱۲۲.
۲۶) همان، اسناد شماره ۲۴ و ۳۰.
۲۷) اسامی، شغل و محل تبعید دستاندرکاران واقعه۱۹ دی قم به شرح زیر است:
۱- شیخ مرتضی فهیم، روحانی، سقز؛۶- شیخ محمد علی گرامی، روحانی، شوشتر؛اا۲- ناصر مکارم شیرازی، روحانی، چاهبهار؛۷- شیخ حسن صانعی، روحانی، میناب؛
۳- شیخ محمد یزدی، روحانی، بندرلنگه؛ ۸- حاج قاسم وخیلی، تاجر، تویسرکان؛
۴- شیخ ابوالقاسم خزعلی، روحانی، بیجار؛۹- غلامحسین خردمند، فرشفروش، خوی؛
۵- شیخ حسین نوری همدانی، روحانی، خلخال؛ ۱۰- حسین سلیمانی، خرازی فروش، تربتجام.
۲۸) حماسه۱۹ دی قم۱۳۵۶، اسناد شماره۹ و ۱۲.
۲۹) احمد اشرف و عماد افروغ، «طبقات اجتماعی در دوره پهلوی»، فصلنامه راهبرد، سال دوم، شماره ۲، زمستان ۱۳۷۲، ص ۱۱۰.
۳۰) همان، ص ۱۱۱.
۳۱) همان، ص ۱۱۲.
۳۲) حماسه۱۹ دی قم۱۳۵۶، «خاطرات عبدالکریم عابدینی»، ص ۱۴۵.
۳۳) برای کسب اطلاع بیشتر از سخنرانیها ر.ک: حماسه۱۹ دی قم۱۳۵۶، ضمایم، صص ۲۴۰-۲۷۹.
۳۴) اسامی شهدای واقعه۱۹ دی عبارت بودند از:
۱- حسین قاسمی؛ ۲- علیاصغر خمسهای؛۳- حیدر رضایی (دانشآموز ۱۲ ساله)؛ ۴- غلامرضا همراهی؛ ۵- علیاصغر ناصری؛ طلبه (متولد ۱۳۳۸ بابل ورود به حوزه صدر بابل سال ۱۳۵۴ و ورود به حوزه قم مهر ماه۱۳۵۶، دارای مدرک سوم راهنمایی)؛۶- محمدرضا انصاری، طلبه (از خانواده روحانی، متولد ۱۳۳۸ تویسرکان، دارنده مدرک سوم راهنمایی)؛۷- مرتضی شریفی، طلبه، (متولد۱۳۳۶ رهنان اصفهان، ورود به حوزه خرداد۱۳۵۶، دارنده مدرک دیپلم فنی).
۳۵) اسامی سیزده تن از زخمیشدگان واقعه در اسناد منتشر شده در ضمایم کتاب حماسه۱۹ دی قم۱۳۵۶، اسناد شماره ۵۰ - ۷۲ آمده است که در میان آنان طلبهها و دانشآموزان اکثریت را دارند. همچنین ر.ک: «خاطرات دکتر غلامرضا باهر»، حماسه۱۹ دی قم۱۳۵۶، ص ۶۵.
۳۶) حماسه۱۹ دی قم۱۳۵۶، ضمایم، سند شماره۳۶ -۳۷.
۳۷) همان، سند شماره ۴۸.
۳۸) همان، سند شماره۴۹.
۳۹) همان، سند شماره۳۷ -۳۶.
۴۰) روزنامه اطلاعات، ۲۰/۱۰/۵۶ تا ۲۲/۱۰/۵۶؛ روزنامه کیهان، ۲۰/۱۰/۵۶ تا ۲۲/۱۰/۵۶.
۴۱) همان، ۲۵/۱۰/۵۶ تا ۱۰/۱۱/۵۶.
۴۲) حماسه۱۹ دی قم۱۳۵۶، ضمایم اسناد شماره ۲۱ و۲۳.
۴۳) همان، ضمایم، سند شماره ۴۰.
منبع: پژوهش نامه متین
مسابقات فوتبال جام حذفی کشور
پیروزی 5 بر4 ملوان مقابل کیمیا رشدبندر ترکمن
انزلی آنلاین –سرویس ورزشی-کامل کرمی news.karami@anzalionline.ir
روز گذشته تیم فوتبال ملوان نیروی دریایی انزلی در زمین تختی انزلی برابرتیم کیمیا رشد بندر ترکمن در بازی با نتیجه ی 1بر 1 و در مجموع در ضربات پنالتی با نتیجه ی 5 بر 4 به پیروزی رسید .
در این بازی محمد احمدزاده از دو بازیکن جوان خود هادی عزیزی و آرش قلیزاده استفاده کررده که در مجموع بازی قابل قبولی را به نمایش گذاشتند.
در حاشیه ی این مسابقه آنچه که به نظر میرسید بی رغبتی ملوان نصبت به نتیجه ی این بازی بود زیرا به دلیل کم بضاعتی تیم های شهرستانی مسابقات جام حذفی خرجی بیهوده برای این تیم ها تلقی شده و این تیمها تمایل چندانی به شرکت در این مسابقات ندارند.
طرح فاضلاب انزلی به سرعت در حال اجراست
مراد درخشی پور:طرح فاضلاب انزلی که با همکاری بانک جهانی از اواخر مهرماه آغاز شد، به سرعت در حال اجراست.
مدیر شبکه آب و فاضلاب شهرستان انزلی گفت: با همکاری بانک جهانی اجرای طرحهای آب و فاضلاب در شهرستان انزلی سرعت گرفته است.
"مراد درخشی‌پور" روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: طرح فاضلاب انزلی که با همکاری بانک جهانی از اواخر مهرماه آغاز شد، به سرعت در حال اجراست.
وی خاطرنشان کرد: با اجرای شبکه آب و فاضلاب از محل اعتبارات بانک جهانی از ابتدای آبان ماه امسال تاکنون ۱۴کیلومتر در بخش آب و ۲/۵کیلومتر در بخش فاضلاب شبکه‌گذاری شده‌است.
مدیر شبکه آبفای انزلی تاکید کرد: این کار در مقایسه با سالانه دو کیلومتر لوله‌گذاری که قبلا صورت می‌گرفت ، کار بزرگی محسوب می‌شود. وی اظهارداشت: چهارپیمانکار در شهرانزلی فعال هستند و تا پایان سال بخش زیادی از کار لوله‌گذاری شبکه فاضلاب و آب شهری در شهر انزلی انجام خواهد شد.
وی تصریح کرد: در دو قسمت شهرانزلی و غازیان احداث تصفیه‌خانه و لوله‌گذاری آب و فاضلاب در حال انجام است که بخش فاضلاب به طورکلی شبکه‌گذاری خواهدشد و در بخش آب نیز شبکه‌های فرسوده و نامناسب اصلاح می‌شوند.
درخشی‌پور گفت: مدت اجرای طرح فاضلاب انزلی تا پایان سال ۸۸است که بانک جهانی در اجرای بخشی از آن همکاری دارد.
وی خاطرنشان کرد: در اجرای این برنامه ۳۳۰تا ۴۰۰کیلومتر لوله‌گذاری در بخش فاضلاب و ۱۵۰کیلومتر در بخش آب لوله‌گذاری خواهد شد.
مدیر آبفای انزلی افزود: گرچه اجرای این طرح در کوتاه مدت مشکلاتی برای شهروندان دارد ولی در بلندمدت بسیار به نفع بهداشت و محیط زیست شهرستان و منطقه است.
شهرستان بندرانزلی در غرب استان گیلان واقع شده و بین دریای خزر و تالاب بین‌المللی انزلی محصور است.
سالانه هزاران لیتر فاضلاب شهر انزلی به دریای خزر می‌ریزد که با اجرای این طرح این روند متوقف می‌شود.
طرحهای در دست اجرای شهرداری کجاست ؟!
احمد حکیمی نژاد : 90درصد مصوبات شورای اسلامی شهر انزلی تاکنون توسط شهرداری انزلی عمل شده است.
"احمدحکیمی نژاد" روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: ۹۰درصد مصوبات شورای اسلامی شهر انزلی تاکنون توسط شهرداری انزلی عمل شده است.
وی زیرسازی، جدول‌گذاری و آسفالت خیابان‌ها و کوچه‌های سطح شهر، جدول گذاری، آسفالت و نصب تیر برق در بلوارخروجی شهر، زیرسازی و آسفالت چند اتوبان، احداث زمین ورزشی، رنگ آمیزی پل جزیره شهید بهشتی و سکوی ورزشگاه انزلی را از جمله طرحهای اجرا شده در طول امسال در شهرانزلی عنوان کرد.
شهردارانزلی گفت: کارخانه در حال ساخت کمپوست (بازیافت زباله)، احداث یک پل جدید، احداث کمپینگ برای مسافران، آسفالت، جدول‌گذاری و پیاده‌روسازی خیابان نواب ، تعویض تیرهای تلسکوپی معابر اصلی و پیاده روسازی خیابان ساحلی پاسداران از طرحهای بزرگ شهر انزلی محسوب می‌شوند که بین ۱۰تا ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند.
شایان ذکر است : باتوجه به زحمات شهردار شهرستان بندر انزلی ، باید این موضوع راهم اضافه کرد که هنوز اکثر جاده های کمربندی و فرعی ، پیاده روها بخصوص پیاده رو پل پیل علی باغ ، احداث و تکمیل پل واحدی هنوز هیچ گونه پیشرفتی نداشته و با توجه به آبگیر بودن سطح بسیاری از خیابان های فرعی ، بازسازی آسفالت آن منطقه از اهم واجبات به شمار می رفته که مدتهاست نسبت به آن بی توجهی شده است .
در جشن عید غدیر، بندر انزلی غرق در نور و شادی شد
دربندر انزلی مراسم با شکوه جشن عید غدیر در اداره کل شیلات گیلان در بندر انزلی برپاشد
امام جمعه بندرانزلی روز یکشنبه در مراسم جشن عید غدیرخم در اداره کل شیلات گیلان در انزلی گفت : واقعه غدیر نشان‌دهنده توجه و اهمیتی است که اسلام برای مدیریت کلان جامعه قائل است.
حجت‌الاسلام "سیدمحمد میرتبار" اظهار داشت : همه دغدغه‌های پیامبر در ابلاغ جانشینی به علی (ع) به خاطر عهده‌داری مدیریت جامعه بعد از خودشان بود.
وی افزود: این که پیامبر (ص) بعد از واقعه غدیر سه روز در سرزمین غدیر به همراه جمعیت حاضر ماند تا از مردم برای علی (ع) بیعت بگیرد نشان می‌دهد جامعه بشری به شدت نیازمند مدیریت شایسته است.
امام جمعه بندرانزلی استقامت و حس مسوولیت را از دیگر پیامهای غدیر دانست که پیغمبر اکرم(ص) در روز غدیر با خطبه غرایی که ایراد کرد به مسلمانان داد تا جایگاه زعامت دینی برای مردم روشن شود.
حجت‌الاسلام میرتبار تاکید کرد به همین خاطر است که قرآن بعد از واقعه غدیر فرمودند امروز روزی است که دشمن از خدشه وارد کردن به دین مایوس شده است.
وی خاطرنشان کرد: اهمیت رهبری جامعه اسلامی در اینجا معلوم می‌شود که معرفی رهبر موجب ناامیدی دشمنان و آرامش جامعه اسلامی است.